همگانی درباره این واژه مبهم چه می دانید؟

[آبی.م]

شما با این وضع در بده بستان اقتصادی جامعه خود حتی كارمند هم كه باشید ورشكسته ای بیش نیستید.یا شاید هم جوانی باشید با دوستان و رفقایی بی معرفت و روابطی پر سوءتفاهم كه ذره ای آرامش در آنها نیست. ممكن است در روابط خود تحقیر شده باشید، ممكن است با بی معرفتی یك نارفیق روبه رو شده باشید و احساس كنید چقدر تنهایید.

 

[آبی.م]

در هر كدام از این حالات، گمشده شما می تواند عشق باشد. دست كم ادعای این نوشته این است كه عشق در این وضع می تواند شما را نجات دهد؛ می تواند همان آرامش گمشده شما را بازگرداند. عشق فارغ از احساسات آنی و ناله های شاعرانه، حسی است كه در طول زمان ساخته می شود (منظورم این است كه عشق در یك نگاه خیلی هم واقعی نیست).

 

[آبی.م]

روزها می گذرند و شما كسی را كشف می كنید. خسته به خانه برمی گردید و همسرتان به شما دلگرمی می دهد. كلافه از حلقه دوستان تان با معشوق خود سخن می گویید و احساس می كنید او شما را تنها نمی گذارد.
در این حالت وضعی رخ می دهد كه گویی می توان آن را عشق نامید. این عشق به شما آرامش و قوت قلب می دهد؛ حتی اگر پیر باشید یا در آستانه بحران میانسالی. آرامش عشق در سایه درك متقابل، احساس تعلق به یك نفر، به یك انسان كه شما را می شناسد، خود را نشان می دهد و داروی التیام بخش شما می گردد. آرامشی افزون بر این نیست كه در تمام هیاهوی غیر قابل فرار شهرهایمان دلبسته یك نفر و تنها یك نفر باشیم و یكی را كشف كنیم. یكی ما را خوب بشناسد و مدام به ما حق بدهد. او كسی است كه در زمانه فشار اقتصادی با ماست و با ما زندگی می كند.

 

[آبی.م]

در دوران مختلف به چشم خود عشاق زیادی دیدم. عشق های با شور و اشتیاق كه خیلی از آنها نماندند و به نفرت بدل شدند و خیلی از آنها ماندند و برای خود تاریخچه و سند های مختلف پیدا كردند. از همه این تصاویر یكی از ذهنم بیرون نمی رود.
تصویر پدر بزرگ پیرم كه در گوشه بیمارستان ناهوشیار و رو به احتضار آخرین ساعات عمرش را طی می كرد. اما مادربزرگم پیش همان یك چشم پدر بزرگ كه می دید می نشست و ساعت ها به او خیره می شد و امید داشت تنها نماند.
عشق پیری را حلاوتی دیگر است و شعر شعرا فقیر از توصیف آن. عشق با ماندن و صبركردن برای یكدیگر رخ عیان می كند و خدشه ناپذیر می شود. دو نفر به هویتی مشترك تبدیل و در این اشتراك گویی حل می شوند. هویتی فراخ شده و رشد یافته از یكدیگر.

 

[آبی.م]

عاشقان پس از مدتی شبیه به هم می شوند، شبیه به هم می بینند و شبیه به هم فكر می كنند. فردیتشان در دیگری حل نمی شود، بلكه بزرگ تر می شود به اندازه دو نفر.
عاشقان حتی طعم غذا ها را مثل هم می فهمند؛ غذاهای مشتركی را دوست دارند و از غذاهای یكسانی بیزارند. بله عشق آن است كه در میان تمام موجودات عالم دست روی یك نفر بگذاری و بگویی فقط این و دیگر هیچ و آرام آرام شبیه او شوی. عاشق دوستی ندارد جز یكی، همراهی ندارد جز یكی و چه لذتی بالاتر از این انحصار و محدود شدن.

 

[آبی.م]

عشق بخشی از تجربه روزمره ماست. این را داستان نویسان بیشتر از همه خاصه فلاسفه درك كرده اند. عشق تجربه ای عینی از مجموع حالات و شرایطی مختلف است. مجموعه ای از تمایلات متفاوت. در طول تاریخ، عشق با توجه به فرهنگ و اخلاق اجتماعی تعریف شده است. عشق ها داریم نه یك عشق، عشق فیلم های امروز با عشق فیلم های كلاسیك متفاوت است. عشق فیلم هندی و فیلمفارسی با عشقی كه میشائیل هانكه و كوبریك در پی تعریف آن هستند، فرق می كند.

 

[آبی.م]

عشق در لسان اخلاق رسمی و رسانه های وابسته به آن چیزی است و برای خرده فرهنگ های متضاد با اخلاق رسمی كه علیه شرایط موجود حركت می كنند چیزی دیگر. پس عشق و درك ما از آن برآمده از زمینه های فرهنگی است. لذا هیچ نوع تجربه استعلایافته ای از فرهنگ عمومی برای عاشق قابل تصور نخواهد بود.در جامعه ای دینی عشق همیشه با خیر و نیكی و ذات مطلق پروردگار تعریف می شود.

 

[آبی.م]

عشق در زمانه اعتراض و انقلاب شكل سراسر متفاوتی پیدا می كند و با آرمان های سیاسی ـ اجتماعی یا تعلق خاطر به جمع كثیری از مردمان بروز می یابد. شاید ادعای بیراه و گزافی نباشد اگر بگوییم بهترین نوع درك عشق درك رخداد آن در میانه زندگی روزمره با تمام اشتغالات انسان معاصر است. ما نمی توانیم به عشق فارغ از تجربه مدرنیته (یا تجربه تضاد سنت و مدرنیته در جامعه خودمان) و زندگی روزمره ای كه درگیرش هستیم بیندیشیم. فارغ از باورهای گذشته و شرایط فعلی جابجایی ها و گذارها و برزخ های اعتقادی، عشق هیچ است. محتوای این واژه خالی را جامع و فقدان های آن پر می كند.

 

[آبی.م]

عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد

شاید در ادبیات هیچ كجای جهان به اندازه ادبیات ایران عشق مورد توجه قرار نگرفته است. اساسا شاعری را پیدا نمی‌كنید كه تصمیم گرفته باشد درباره عشق اصلا حرف نزند. هزاران غزل عاشقانه، هزاران حكایت و روایت، قصه‌ها و منظومه‌هایی متنوع و جدی در ستایش و تعریف از عشق، رسالات متنوع در تقسیم‌بندی و برشمردن مراتب آن و... كه همچنان تا زمانه ما ادامه دارد، از ادبیات فارسی ادبیاتی سراسر عاشقانه ساخته است.

 

[آبی.م]

با ورود اسلام به ایران، رشد عرفان و قدرت گرفتن صوفیان از یك سو و اهمیتی كه احكام اسلامی به ازدواج و كسب زندگی بهین اجتماعی و خانوادگی داده بود از سوی دیگر، عشق در ابعادی متفاوت به بحث متالهین، متكلمین، فلاسفه و شعرای ایرانی تبدیل شد.