معرفی کتاب هوشنگ گلشیری؛ زندگی‌نامه و آثار ماندگار نویسنده شازده احتجاب

[نفس.]

بعید است کسی به داستان ایرانی علاقه داشته باشد و نام هوشنگ گلشیری را نشنیده باشد. او یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان ایران است و پس از صادق هدایت، نقشی بسزا در تحول نثر فارسی و فرم داستان ایرانی داشته است. در این مقاله، به زندگی پربار وی و فعالیت‌هایش نگاهی می‌اندازیم. سپس ۶ اثر برجسته او را معرفی می‌کنیم.

 

[نفس.]

۱. شازده احتجاب​

انتشارات: نیلوفر
تعداد صفحه: ۱۱۸
«شازده احتجاب» مشهورترین و مهم‌ترین اثر هوشنگ گلشیری است. او با همین اولین رمان، خود را به شهرت رساند. منتقدان این کتاب را از نظر فرم جزو بهترین رمان‌های ایرانی می‌دانند.

داستان حول یکی از آخرین بازماندگان خانواده‌ای اشرافی می‌گردد. این شازده که حسرت شکوه و جلال زندگی گذشته را می‌خورد، مدام بین واقعیت و خیال در گذر است. آنچه بیش از همه خاطر این شازده سالخورده رو به مرگ را می‌آزارد، خاطره همسرش فخرالنساست. گلشیری در این کتاب، زوال طبقه اشراف در ایران را با استفاده از ادبیات مدرن به تصویر کشیده است.

 

[نفس.]

. آینه‌های دردار​

انتشارات: نیلوفر
تعداد صفحه: ۱۵۸
«آینه‌های دردار» که اثر برجسته دیگر گلشیری است، داستان شخصیتی به‌نام ابراهیم را روایت می‌کند. ابراهیم در سفر به اروپا نامه‌ای از فردی ناشناس دریافت می‌کند که از او می‌خواهد در پاریس با او تماس بگیرد. در این داستان می‌توان رگه‌هایی از تجربیات نویسنده در سفر به اروپا یا الهام‌گرفتن او از این سفرها را دید. اما آنچه این رمان را مانند «شازده احتجاب» خواندنی می‌کند، داستان چندوجهی و شخصیت‌پردازی قوی آن است

 

[نفس.]

جبه‌خانه​

انتشارات: نیلوفر
تعداد صفحه: ۱۶۳
جبه‌خانه در قدیم به‌معنای اسلحه‌خانه بوده است. گلشیری در ابتدای کتاب درباره معنای این عبارت نوشته است: «جبّه‌خانه در عصر قاجار به‌معنی اسلحه‌خانه و همه ملزومات متعلق به آن بوده است، اما ما در اصفهان به جایی می‌گوییم که از البسه و اشیای عتیقه پر باشد.» این کتاب شامل ۴ داستان است که «جبه‌خانه» بهترین و طولانی‌ترین آنهاست و به همین دلیل نامش را بر کتاب نهاده‌اند. سایر داستان‌های کوتاه این اثر «به خدا من فاحشه نیستم»، «بختک» و «سبز مثل طوطی، سیاه مثل کلاغ» است.

 

[نفس.]

حدیث ماهیگیر و دیو​

انتشارات: کتاب سرزمین
تعداد صفحه: ۸۷
این کتاب بازنویسی یکی از داستان‌های «هزارویک شب» است که گلشیری با مهارت تمام آن را بازنویسی کرده و زمینه‌ای سیاسی‌اجتماعی به آن داده است. آنچه در این کتاب بیش از خود داستان خودنمایی می‌کند، تلاش گلشیری برای روایت داستانی کهن در فرم مدرن است.

 

[نفس.]

۵. نیمه تاریک ماه​

انتشارات: نیلوفر
تعداد صفحه: ۵۶۵
«نیمه تاریک ماه» مجموعه داستان‌های هوشنگ گلشیری از سال ۱۳۳۹ تا ۱۳۷۷ است. در این مجموعه ۳۶ داستان کوتاه به ترتیب تاریخ چاپ گردآوری شده‌اند. خود او این اثر را حاصل تمام زحماتش در حوزه داستان کوتاه می‌داند. گرچه مقدمات چاپ این اثر در زمان حیات وی صورت گرفت، او زنده نماند تا چاپش را ببیند. به همین دلیل همسرش باقی کار چاپ را انجام داد. با خواندن داستان‌های این کتاب، با روند تکامل قلم گلشیری و خلاقیت‌هایی که او در نگارش به کار می‌برد، آشنا می‌شوید. از داستان‌های مشهور این مجموعه می‌توان به «جن نامه» و «نمازخانه کوچک من» اشاره کرد.

 

[نفس.]

باغ در باغ​

انتشارات: نیلوفر
تعداد صفحه: ۸۶۷
این مجموعه دوجلدی شامل مجموعه مقالات و نقد‌های او در باب شعر، داستان، سینما و نیز گفت‌وگوهای او با نشریات مختلف است. در این ۲ کتاب گلشیری نگاه خود به ادبیات را برای مخاطب تشریح می‌کند. می‌توان گفت این کتاب برای علاقه‌مندان به داستان‌نویسی ایرانی و نویسندگان جوان بسیار آموزنده است.