آموزشی ساختار روایی چیست ؟ | انجمن چری بوک

[مستر کیان]

ساختار روایی چیست؟​

ساختار روایی (Narrative Structure) - که ساختار داستان، خط داستانی یا خط پیرنگ نیز نامیده می‌شود - چارچوب ساختاری یک داستان است. داستان‌ها یک آغاز، یک میانه و یک پایان دارند. وقتی هر سه این بخش‌های داستان به تنهایی جذاب باشند، و در هماهنگی با یکدیگر نیز خوب عمل کنند، روایت‌هایی روان و جذاب خواهیم داشت.

 

[مستر کیان]

در کل با مرور زمان 5 نوع ساختار روایی وجود دارد..

۱. ساختار پیرنگ خطی​

در یک کتاب، نمایش، فیلم یا قسمت تلویزیونی با ساختار طرح خطی، وقایع به ترتیب زمانی ارائه می‌شوند. این بدان معنا نیست که شخصیت‌ها نمی‌توانند گذشته را به یاد بیاورند - به‌عنوان مثال، شخصیت اصلی ممکن است یک فلش بک داشته باشد - اما هر عنصر غیر زمانی به‌وضوح مشخص می‌شود. اکثر کتاب‌ها، نمایش‌ها، فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی از یک ساختار داستانی خطی استفاده می‌کنند. نویسندگانی مانند دن براون و مارگارت اَتوود از طرح‌های خطی با تأثیرگذاری عالی استفاده می‌کنند.

 

[مستر کیان]

۲. ساختار پیرنگ غیرخطی​

در این ساختار داستانی، رویدادهای پیرنگ خارج از توالی زمانی آنها معرفی می‌شوند. صحنه اول یک کتاب یا فیلم غیرخطی ممکن است در واقع آخرین اتفاقی باشد که از نظر زمانی رخ می‌دهد. داستان‌هایی که خارج از نظم گفته می‌شوند، می‌توانند در ابتدا مخاطب را گیج کنند، اما وقتی داستان به قسمت گره‌گشایی خود برسد و رشته‌های داستان به هم گره می خورند، این داستان‌ها می‌توانند بسیار جذاب باشند. "سلاخ خانه شماره پنج" اثر کرت وانه‌گت یک داستان کاملاً غیرخطی است. نویسندگانی مانند جویس کارول اوتس و ویلیام فاکنر نیز به همین ترتیب برای روایت‌های غیرخطی شان تحسین می‌شوند.

 

[مستر کیان]

۳. ساختار پیرنگ موازی​

در یک ساختار داستانی موازی، چندین داستان به طور هم‌زمان آشکار می‌شوند. گاهی اوقات این داستان‌ها با آنها تلاقی می‌کنند - مانند کتاب "داستان دو شهر" اثر چارلز دیکنز - و گاهی هم تلاقی بین داستان‌ها وجود ندارد - مانند کتاب "زبان شهردار" اثر ناتانیل ریچ.

 

[مستر کیان]

۴. ساختار داستانی مدور​

در این ساختار، داستان از همان جایی که آغاز شده به پایان می‌رسد، زیرا وقایع در نهایت به تصویر، واقعه یا صحنه‌ای بازمی‌گردند که داستان را آغاز کرده‌اند. ساختارهای دایره‌ای شکل یا مدور در تمام سطوح نوشتاری پیدا می‌شوند، به‌عنوان مثال "موش‌ها و آدم‌ها" اثر جان اشتاین بک از این ساختار روایی استفاده شده است.

 

[مستر کیان]

۵. ساختار پیرنگ تعاملی​

در یک ساختار داستانی تعاملی، داستان با خواست خواننده یا بیننده سازگار می‌شود. یکی از این نمونه‌ها مجموعه کتاب‌های کودکان "ماجراجویی خود را انتخاب کن" است که در آن خوانندگان بسته به اینکه به کدام صفحه مراجعه می‌کنند، داستان‌های مختلفی را تجربه می‌کنند.

 

[مستر کیان]

۴ نکته‌ای که باید هنگام ایجاد یک ساختار روایی در نظر بگیرید​

کمتر نویسنده‌ای داستان یا فیلمنامه خود را حول یک ساختار داستانی برنامه‌ریزی می‌کند. در عوض آنها ابتدا عناصر دیگر را در نظر می‌گیرند و فقط پس از پاسخ به چندین سؤال اصلی، ساختار پیرنگ داستان خود را انتخاب می‌کنند.

۱. قوس شخصیت اصلی داستان چیست؟​

به این فکر کنید که می‌خواهید شخصیت اصلی داستان شما چه تغییراتی را تجربه کند و چه مجموعه‌ای از وقایع این تغییر را امکان‌پذیر می‌کند. بیشتر خوانندگان و بینندگان بیشتر از همه به رشد و توسعه شخصیت اهمیت می‌دهند. این عنصر قبل از اینکه به نحوه روایت داستان خود برسید، باید قوی باشد.

 

[مستر کیان]

۲. آیا راوی به‌صورت اول‌شخص است یا سوم‌شخص؟​

روایت با زاویه دید سوم‌شخص برای نویسندگان انعطاف‌پذیری بیشتری را ایجاد می‌کند. درجه‌ای از دانای کل بودن را اجازه می‌دهد که روایت‌های موازی، دایره‌ای و غیرخطی را امکان‌پذیر می‌کند. اگر شدیداً احساس می‌کنید که داستان شما باید با زاویه دید اول‌شخص گفته شود، معمولاً بهتر است که یک ساختار داستانی خطی داشته باشید - اما به یاد داشته باشید که هنوز هم می‌توانید از فلش بک و مونولوگ (تک گویی) درونی زیادی استفاده کنید.

 

[مستر کیان]

۳. عمده وقایع داستان چیست؟​

مشخص کنید که نقطه شروع، رویداد برانگیزنده، کنش صعودی، نقاط عطف، نقطه اوج، کنش نزولی و گره‌گشایی نهایی شما چه خواهد بود. هر یک از این قسمت‌های روایت به‌عنوان نقاطی عمل می‌کنند که به داستان شما استحکام می‌بخشند. از خود بپرسید که آیا آنها می‌توانند در یک ساختار داستانی غیرسنتی وجود داشته باشند؟ اگر پاسخ مثبت است، شروع به داستان‌پردازی غیرخطی کنید. اگر این کار را به‌درستی انجام دهید، داستان شما می‌تواند در میان رقبای خود برجسته شود.

 

[مستر کیان]

۴. چند دیدگاه وجود دارد؟​

گاهی اوقات یک داستان خوب بهتر است از طریق چندین زاویه دید بیان شود. مشاهده دنباله‌ای از حوادث از طریق شخصیت‌های مختلف، خواننده را درگیر خود می‌کند. ویلیام فاکنر این کار را در رمان‌های غیرخطی خود مانند "گوربه‌گور (جان که می‌دادم)" انجام می‌دهد. ساختار موازی همچنین به نمایش چندین دیدگاه کمک می‌کند.