وضعیت
موضوع بسته شده است و نمی‌توان پاسخ جدیدی فرستاد.

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

تاریخچه‌ای مختصر درباره نوشتن داستا‌ن‌های تخیلی

می‌توان از اولین کتاب‌های منتشر شده در ژانر تخیلی، کتاب «سفرهای گالیور» نوشته جاناتان سوییفت را معرفی کرد که در سال ۱۷۳۵ منتشر شد. پس از این در سال ۱۷۵۲ کتابی با عنوان «میکرومگاس» که گفته می‌شود تقلیدی از کتاب سفرهای گالیور است، منتشر می‌شود؛ داستان کوتاهی مربوط به موجودی که اهل یکی از سیارات چرخان به دور ستاره‌ای به اسم سیروس، که به زمین سفر می‌کند.

اثر بعدی در سال ۱۷۷۱ از لویی سباستین مرسیه است، با نام «خاطرات سال دو هزار و پانصد» که داستان در سال ۲۴۴۰ اتفاق افتاده و ماجراهای یک مرد ناشناس را توصیف می‌کند که در زمان بی‌عدالتی پاریس، به خواب می‌رود و خود را در پاریس آینده می‌یابد. این اولین اثری بود که یک آرمان‌شهر را بر روی زمین در آینده فرض می‌کرد. این کتاب به سرعت توسط رژیم باستانی فرانسه ممنوع شد، اما باوجود این محدودیت، کتاب مرسیه به پرفروش‌های بین‌المللی تبدیل شد.

در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در سال ۱۸۱۸ مری شلی با انتشار کتاب «فرانکشتاین» گام بزرگ بعدی را در تکامل داستان‌های تخیلی برداشت. شلی را به عنوان «مادر داستان‌های علمی-تخیلی» که بر طرح داستانی نوآورانه تاکید دارد، می‌شناسند. یکی دیگر از پیشگامان مهم قرن نوزدهم، ادگارآلن‌پو بود که آثار بسیاری نوشت که برخی از آن‌ها در دسته‌ی تخیلی طبقه‌بندی می‌شوند. «حقه بالن» در سال ۱۸۴۴، که در اصل در نیویورک سان منتشر شد، تنها نمونه‌ای از توانایی پو در ارائه توضیحات فنی دقیق با هدف گمراه کردن و تحت تاثیر قرار دادن افراد ساده لوح است.

مهم‌تر از پو در شکل‌گیری این ژانر، ژول ورن، مخترع داستان‌های علمی-تخیلی بود. اولین رمان ورن، «پاریس در قرن بیستم» که در سال ۱۸۶۳ نوشته شد اما تا سال ۱۹۹۴ منتشر نشد؛ در دهه ۱۹۶۰ می‌گذرد و حاوی برخی از دقیق‌ترین پیش‌بینی‌های او است؛ قطارهای مرتفع، اتومبیل، ماشین‌های فکس و کامپیوتر. پس از این کتاب، روی کتاب «پنج هفته در بالن» کار کرد. در این سری خواننده با بالن‌ها، زیردریایی‌ها، قطارها، فیل‌های مکانیکی و بسیاری دیگر از شگفتی‌های مهندسی آشنا می‌شود که همگی با دقت فنی و طنز بی‌نظیری توصیف شده‌اند.

همانطور که از مطالعه تاریخ ادبیات گمانه‌زن متوجه می‌شویم آثار تخیلی همگی گوشه‌ای از جهان واقعی را دربر‌می‌گیرند و با خیال نویسنده تلفیق و اثری ماندگار خلق می‌شود. داستان‌های تخیلی هم مانند دیگر آثار در سال‌‌های مختلف تحت تاثیر فناوری‌های جدید و اختراعات نوین بوده‎‌اند و مفاهیم زمانه خود را به گونه‌ای تازه بیان می‌کنند.
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

داستان تخیلی چه چیزی را بر خواننده مشخص می‌کند؟

داستان تخیلی مانند نگه‌داشتن آینه‌ای مقابل خوانندگان است، مانند آینه‌‌ای که نامادری سفیدبرفی از آن برای نمایش حقایق استفاده می‌کرد؛ اما با این تفاوت که به خواننده مفاهیمی از آینده، ایده‌ها، حدس‌، گمان‌ها، دنیای موازی و حتی خیالی را‌ نشان می‌دهد. دنیای چون دنیای جادوگران هری پاتر، حدس و گمان‌هایی مانند وجود بیگانگانی بر سیارات دیگر و…

در بیان کلی؛ داستان‌های تخیلی، واقعیتی متفاوت از آنچه که ما می‌شناسیم را به اشتراک می‌گذارند.
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

نویسندگان چگونه به این ایده‌ها رسیده‌اند؟

گاهی با طرح یک سوال و یا اتفاقی که در جهان واقعی می‌افتد طرح یک داستان تخیلی شکل می‌گیرد.

به گفته راس کولسون نویسنده:

داستان‌های تخیلی قالب امنی برای نویسنده‌اند که در آن به مسائل مهم بپردازد. منظور از امن این است که می‌توان به مسائل حساس شخصی، معنوی، سیاسی و اجتماعی پرداخت و چون داستان در دنیایی دور و با موجوداتی بیگانه روایت می‌شود، خواننده احساس نمی‌کند که مورد حمله قرار گرفته و یا موعظه شده است.
او در ادامه بیان می‌کند که:

داستان‌های تخیلی با در نظر گرفتن احتمالات خارج از تجربه عادی ما، ذهن را گسترش می‌دهند؛ این نه تنها آنچه هست را بررسی می‌کند، بلکه آنچه را که ممکن است باشد یا می‌تواند باشد را بررسی می‌کند.
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493
ژول رون که او را پدر ادبیات علمی-تخیلی مدرن می‌دانند در دورانی کتاب «سفر به مرکز زمین» را نگاشت که این تئوری مبنی بر توخالی بودن زمین در اروپای قرن ۱۹ مطرح شده بود و همچنین علاقه عمومی به رشد زمین‌شناسی و تکامل در آن زمان وجود داشت. این کتاب یکی از داستان‌های خارق‌العاده ژول ورن است.

جورج اورول نویسنده کتاب معروف «قلعه حیوانات» از به قدرت رسیدن دیکتاتوری‌هایی مانند هیتلر و استالین الهام گرفت، او از سیر تاریخی استفاده کرد تا بررسی کند اگر این موضوع حتی فراتر می‌رفت چه اتفاقاتی برای جهان می‌افتاد و این موضوع سبب خلق کتاب «۱۹۸۴» شد.

در کتاب «دور دنیا در هشتاد روز» این پرسش مطرح می‌شود که «اگر به جای ۴۰ ماه ۸۰ روز دور دنیا را گشتم چه؟»

کتاب «فرانکشتین» مری شلی می‌پرسد: «اگر بشریت راهی برای ایجاد زندگی بعد از مرگ پیدا کند چه می‌شود؟»

یا در کتاب دیگر «تواریخ مریخی» از ری بردبری نویسنده می‌پرسد: «اگر انسان‌ها در سیاره سرخ ساکن شوند زندگی چگونه خواهد بود؟»

«جنگ جهانی» اثر اچ جی ولز این پرسش مطرح می‌شود که «اگر جامعه بشری مورد هجوم بیگانگان از نظر تکنولوژی پیشرفته قرار گیرند چه اتفاقی می‌افتد؟»

این نکته را نباید فراموش کرد که خارق‌العاده‌ترین کتاب‌ها و داستان‌هایی که می‌شناسیم هنوز هم بازتابی از پرسش‌ها و گره‌های دنیای واقعی‌اند.
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

چرا کتاب‌های تخیلی بنویسیم؟ چرا دنیایی از تصورات خود بسازیم و از خوانندگان دعوت کنیم تا وارد آن شوند؟

در مصاحبه ای از لاین بنکس (نویسنده داستان ماجراهای شاه میداس) این سوال پرسیده می‌شود که چرا داستان تخیلی را یکی از مهم‌ترین ژانرها می‌داند؟

او در پاسخ می‌گوید:

«زیرا تنها ژانری است که به طور کاملا خاص به تاثیرات تغییر بر انسان‌ها چه در سطح فردی و چه در سطح اجتماعی می‌پردازد.»
داستان‌‌های تخیلی این قدرت را دارند که حس شگفتی را در خواننده زنده کنند. می‌توانند خواننده را به مکان‌های جادویی ببرند. این دست از داستان‌ها مخاطب را از خواب بیدار می‌کنند؛ درست وقتی که در زندگی روزمره در حال غرق شدن هستند. داستان‌های تخیلی با اختیار دادن به تخیل، خواننده را از قید و بند آزاد می‌کنند و به این معنی نیست که خواننده با این داستان‌ها از واقعیت فرار کند. پیش‌تر گفتیم که داستان‌‌های تخیلی همچنان بازتابی از واقعیت‌اند. این داستان‌ها با موضوعات مهمی مانند نژادپرستی، سیاست، جنگ و فناوری همراه‌اند و تاثیر این مسائل را بر زندگی انسان را بررسی میکند
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

انواع ژانرهای زیرمجموعه تخیلی

این لیست بر اساس طبقه‌بندی سایت آمازون آورده شده است:

علمی تخیلی: کاوش فضایی، حمله بیگانگان، متافیزیک، مهندسی ژنتیک، آخرالزمان، سفر در زمان، امپراتوری کهکشان

فانتزی: ماجراجویی، حماسی، قهرمانانه، شمشیر و جادو، تاریک، خون‌آشام، اساطیری

وحشت: جنایت و رازالود، قتل زنجیره‌ای، معمایی، اعتقادی، لاوکرفتی، تاریخی، گوتیک

طنز

تاریخ جایگزین

و…
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

سه اقدام مهم برای نوشتن داستان تخیلی

در ادامه می‌خواهیم طی سه اقدام، شیوه‌ی ساده‌ی نوشتن طرح اولیه و داستان تخیلی را بررسی کنیم:

  1. مقدمه: شما زمینه و لحن داستان را تعیین می‌کنید. خواننده را با گروه شخصیت‌های خود آشنا می‌کنید. داستان‌های تخیلی اغلب با یک حادثه تحریک‌کننده آغاز می‌شوند. اینجاست که شخصیت‌ معرفی می‌شود و از منطقه راحتی خود خارج می‌شود.
  2. تقابل: اگر مرحله اول یعنی طرح‌ریزی داستان به خوبی انجام شود؛ حرکت در این قسمت سخت نخواهد بود. در این بخش نویسنده انگیزه‌ها، نقص‌ها و رشد شخصیت خود را بررسی می‌کند.
  3. نتیجه‌گیری: شخصیت‌های شما چه اقداماتی را برای برگرداندن تعادل انجام می‌دهند؟ آن‌ها چه آموخته‌اند؟ در اینجا باید آنچه را که در مقدمه کاشته‌اید را درو کنید.
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

عناصر متمایزکننده داستان‌های تخیلی

  1. با عنصری از واقعیت یا علم سروکار دارند.
  2. با عناصر دنیای واقعی، موقعیت‌های ناآشنایی را خلق می‌کنند.
  3. در یک محیط عجیب‌وغریب مانند جامعه‌ای آینده‌نگر، یک دنیای خیالی و یا در سیاره‌ای ناآشنا رخ می‌دهد.
  4. ماهیت انسان را با شخصیت‌های خاص و مرتبط منعکس می‌کند.
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493

پنج گام برای نوشتن داستا‌ن‌های تخیلی

چگونگی نوشتن کتاب تخیلی را می‌توان در پنج مرحله بیان کرد:

اولین مرحله: ژانر داستان تخیلی خود را مشخص کنید و ایده‌پردازی کنید.

هر ژانری به چارچوب گسترده‌ای نیاز دارد. ما اول باید زمینه‌‌ای که قرار است جریانات داستان در بستر آن شکل بگیرد را مشخص کنیم، آیا داستان ما مربوط به متافیزیک و ماوراءالطبیعه است؟ یا علمی-تخیلی همراه با طنز است؟ قرار است داستان ما در کهکشانی دیگر اتفاق بیفتد؟ یا قرار است تاریخ را به گونه دیگر بیان کند؟ آیا درباره پرونده قتل توسط موجودی ناشناس است؟

در این مرحله مهم است ضمن انتخاب ژانر داستان تخیلی خود، برای درک عمیق از طیف وسیع ایده‌های تخیلی به طور گسترده در ژانری که انتخاب می‌کنید مطالعه داشته باشید. شما نه تنها یک داستان تخیلی می‌نویسید، بلکه درحال تهیه طرح داستانی کاملا منحصربه فرد در یک محیط جدید هستید، بنابراین نیاز است که به مسائل پیرامون ایده‌ داستانی خود آگاهی داشته باشید
 

مستر کیان

مدیر تالار نقد + معاونت بازنشسته
پرسنل مدیریت
مدیر تالار
منتقد
کاربر VIP
Apr 9, 2023
1,493
دومین مرحله: تصور کنید همه چیز قرار نیست همینجور که هست باشد.

برای شرح مرحله دوم از صحبت‌های اورسلا کی لوگوین نویسنده کتاب «دست چپ تاریکی» استفاده می‌کنیم:

او در مجموعه مقالاتش «زمانی برای فراغت نیست» درباره قدرت داستان‌های تخلیی می‌گوید. او بیان می‌کند که داستان‌های تخیلی در طول قرن‌ها ثابت کرده اند که ابزاری مفید برای مقاومت در برابر ظلم هستند. او ۳ پرسش را مطرح می‌کند که در نوشتن داستان‌های تخیلی به کمک نویسنده‌ می‌آیند:

چرا چیزها آن‌طورند که هستند؟

آیا باید همانگونه باشند که الان هستند؟

اگر غیر از این بودند چه می‌توانست رخ بدهد؟


به عقیده‌ی او برای نوشتن داستان تخیلی خوب با گفتن این جمله شروع کنید:

«لازم نیست همه‌چیز همان‌طور که هست باشد.»
 
وضعیت
موضوع بسته شده است و نمی‌توان پاسخ جدیدی فرستاد.
بالا